شفت پمپی

پمپ یک دستگاه مکانیکی است که برای انتقال مایعات یا گازها از یک محیط به محیط دیگر استفاده می‌شود.
این مایعات می‌توانند آب، نفت، گازها، سوخت، شیمیایی‌ها و غیره باشند.
برای تعریف شفت اینگونه میتوان گفت که میله ای شکل می باشد، این وسیله نقش موثری در عملکرد ماشین آلات و تجهیزات مکانیکی مختلفی در صنعت و سایر کاربردها همواره از خود ایفا می نماید.
از جمله معروف ترین تجهیزات مکانیکی که دارای شفت می باشد، پمپ آب می باشد.
انواع مختلفی از شفت ها وجود دارند که هریک دارای ویژگی ها متعددی می باشند و برای حرفه خاصی کاربردی به شمار می روند.

۱-شفت توپر Solid Shaft
این دسته از شفت ها بسیار معروف می باشند، معمولا نیز کاربرد های بسیاری در خصوص بسیاری از لوازم خانگی برقی همچون موتور پنکه‌ها، موتور دستگاه‌های آسیاب دارند.
اصلی ترین علت استفاده از این نوع شفت مقاومت بسیار بالای آنها می باشد.

۲-شفت توخالی Hollow Shaft
همانطور که از نامشان پیداست آنها دارای ظاهری توخالی می باشند، همین موضوع سبب می‌شود تا آنها میزان گشتاور بیشتری را انتقال دهند.
از جمله کاربرد های آنها را میتوان در خصوص زمینه هایی همچون تجهیزات پزشکی، و در رشته ارتوپدی، برای  ساختار موتورهای دریل‌های ارتوپدی مشاهده کرد.
البته ناگفته نماند که فرایند ساخت و تولید شافت‌های توخالی بسیار پرهزینه‌تر از تولید و ساخت شافت‌های توپر می باشد.

۳-شفت ماشین
شفت های ماشین در داخل ساختار ماشین ها قرار گرفته اند.
از جمله سایر کاربرد های موثر شفت ها میتوان به مواردی همچون،

استفاده در صنعت تولید ساعت

استفاده در صنعت کاغذ

استفاده در درایوهای پمپ

به کار گیری آنها در راه‌آهن

استفاده از انواع سیستم‌های نوار نقاله

استفاده در صنعت جرثقیل و بالابر

در واقع علت اینکه آنها مورد استفاده در زمینه های مختلف قرار می گیرند این است که سیستم های شافت به میزان کمتری گیر خواهند کرد، میزان اینرسی آنها بسیار بالا می باشد، و مقاومت بسیار زیادی را می توانند از خود به عمل آورند.

پمپ‌ها در انواع مختلفی و با استفاده از اصول مختلفی طراحی شده‌اند.
برخی از انواع پمپ‌ها عبارت‌اند از:

۱-پمپ‌های سانتریفیوژ Centrifugal Pumps
این نوع از پمپ‌ها نیروی مرکز گریزی ایجاد می‌کنند و از طریق ایجاد نیروی مرکز گریزی، مایعات را از طریق پره‌های مخصوص به سمت خروجی منتقل می‌کنند.

۲-پمپ‌های پیستونی Reciprocating Pumps
 این پمپ‌ها از طریق حرکت بالا و پایین کردن یک پیستون، مایع را جذب و به سمت خروجی فشار می‌دهند.

۳-پمپ‌های دیافراگمی Diaphragm Pumps
عملکرد این نوع پمپ‌ها از طریق حرکت دیافراگم یعنی یک ممبران انعطاف‌پذیر مایع را جذب و تخلیه می‌کنند.

۴- پمپ‌های چرخابی Gear Pumps
این نوع پمپ‌ها با استفاده از چرخه‌ها یا دنده‌ها، مایعات را از محل قرار گرفتنشان به خروجی منتقل می‌کنند.

۵-پمپ‌های خمشی Screw Pumps
عملکرد این دسته از پمپ ها به این صورت می باشد که پمپ‌های خمشی با استفاده از یک یا چند پیچ، مایعات را از طریق مجرای خمشی به جلو حرکت می‌دهند.
پمپ‌ها در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند، از جمله صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب، کشاورزی، صنایع غذایی، تولید انرژی، حمل و نقل، و غیره.
از مزیت‌های پمپ‌ها می‌توان به انتقال بهره‌وری بالا، قابلیت کنترل جریان مایع، و انتقال مواد به فواصل طولانی اشاره کرد.

نحوه عملکرد

نحوه عملکرد هریک از پمپ‌ها با توجه به نوع پمپ و اصول فیزیکی مورد استفاده در آن‌ها متفاوت است.
اما در کل،از پمپ‌ها برای انتقال مایعات از یک محیط به محیط دیگر از اصول اساسی هیدرولیک استفاده می‌کنند.
یکی از اصول پایه در عملکرد پمپ‌ها، اصل جریان متناوب یا همان  Dynamic است.
این اصل بر اساس قوانین نیوتن و اصول هیدرودینامیکی استوار است.
در این نوع پمپ‌ها، پره‌ها Blade یا پیستون‌ها یا دیافراگم‌ها، مایع را جذب کرده و با اعمال نیروهای مکانیکی به آن، مایع را به سمت خروجی هدایت می‌کنند.

برای مثال، در پمپ‌های سانتریفیوژ، پره‌ها به دور محور چرخشی و یا همان Shaftقرار دارند. وقتی محور به چرخش درمی آید، اثر گرانش و نیروی مرکزگریزی باعث جذب مایع و هدایت آن به سمت خروجی می‌شود.
جریان مایع در این نوع پمپ‌ها به صورت متمرکز و مسیریابی شده صورت می‌گیرد.
در پمپ‌های پیستونی، با حرکت بالا و پایین کردن پیستون، فشار مایع افزایش یا کاهش می‌یابد و مایع از طریق لوله‌ها به سمت خروجی منتقل می‌شود.
پمپ‌های دیافراگمی نیز با حرکت دیافراگم یا همان ممبران انعطاف‌پذیر فشار را ایجاد می‌کنند و مایع را به سمت خروجی هل می‌دهند.
اصول عملکرد دیگری مانند اصل چرخابی، اصل متغیرهای حجمی، و غیره نیز در برخی از انواع پمپ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انتخاب نوع پمپ مناسب برای هر کاربرد بسته به ویژگی‌های مایع و شرایط کاری مورد نیاز است.

انواع شفت پمپ

شفت پمپ‌ها نیز در انواع مختلفی موجود هستند که بسته به نیازها و کاربردهای خاص، انتخاب می‌شوند.
این انواع شفت‌ها شامل مواردی می باشند که در ادامه به آنها اشاره می کنیم.

۱-شفت عمودی Vertical Shaft
 در این نوع از شفت پمپ، محور اصلی یا شفت پمپ عمودی نسبت به سطح زمین قرار دارد.
پمپ‌های عمودی عموماً برای کاربردهایی که نیاز به صرفه‌جویی در فضا یا کاربرد در مکان‌های محدود دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرند.

۲-شفت افقی Horizontal Shaft
 در این نوع شفت پمپ، محور اصلی یا شفت پمپ افقی نسبت به سطح زمین قرار دارد.
پمپ‌های افقی عموماً برای کاربردهای صنعتی یا کاربرد در فضاهای بزرگتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، در خصوص زمانی که محدودیتی در خصوص فضا و مکان وجود ندارد.

۳-شفت کوتاه Stub Shaft
 شفت کوتاه یا شفت برشی کوتاه‌تر از شفت‌های استاندارد است و معمولاً برای پمپ‌های کوچکتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

۴-شفت طولانی Long Shaft
این دسته از شفت ها، طبیعتاً طولانی‌تر از شفت‌های استاندارد می باشند و معمولاً برای پمپ‌های بزرگ و دستگاه‌هایی با فاصله بین موتور و پمپ زیاد استفاده می‌شود.

۵-شفت تک‌پره Single Shaft
 در برخی از پمپ‌ها، محور اصلی یا شفت تنها دارای یک پره است که معمولاً در پمپ‌های سانتریفیوژ به کار می‌رود.

۶-شفت چندپره Multi-Shaft
در برخی از پمپ‌ها، محور اصلی یا شفت دارای چندین پره است که به صورت پیوسته یا موازی در انتقال مایعات به کار می‌رود.
انتخاب نوع شفت پمپ بسته به نوع پمپ، نیازهای کاربردی، فضا و شرایط محیطی انجام می‌شود تا عملکرد بهینه‌ای برای پمپ فراهم شود.
همچنین، جنس و مقاومت شفت نیز مهم است و باید با توجه به خصوصیات مایع و شرایط کاری انتخاب شود.

عوامل موثر در خرید شفت پمپ

خرید شفت پمپ به عنوان یک قطعه مهم در انتقال مواد، نیازمند در نظر گرفتن عوامل مختلف است.
در ادامه، به برخی از عوامل موثر در خرید شفت پمپ میپردازیم.

۱-نوع پمپ
ابتدا پیش از انجام هر کاری باید نوع پمپ مورد نظر را تعیین کنید، باید نیاز ها و شرایط خود را بسنجید و مشخص نمایید که آیا نیاز به پمپ سانتریفیوژ، پمپ پیستونی، پمپ دیافراگمی و غیره دارید.
نوع پمپ تعیین کننده‌ی ویژگی‌های شفت است، و جز مراحل بسیار مهم و حائز اهمیت به شمار می رود.

۲-جنس شفت
جنس شفت پمپ نیز از جمله موارد بسیار مهم است.
اغلب پمپ ها از استیل ضد زنگ، آلیاژهای فولادی، آلومینیوم یا فولاد کربنی استفاده می‌شود.
جنس شفت باید با توجه به خصوصیات مایع که قرار است به کار گرفته شود، انتخاب شود.

۳-طول شفت
توجه داشتن به اندازه و طول شفت نیز مسئله مهمی است، طول شفت پمپ باید به اندازه‌ای باشد که با ابعاد و نیازهای پمپ و محیط اطراف هماهنگ باشد.
طول نامناسب ممکن است باعث مشکلات در نصب و کارکرد پمپ شود.

۴-قطر شفت
قطر شفت نیز بستگی به نیازهای کاری دارد.
شفت با قطر بزرگتر می‌تواند بارهای بیشتری را تحمل کند و از لحاظ مقاومت فیزیکی مناسب‌تر باشد.

۵-نوع سطح پوشش شده
برخی از شفت‌ها با پوشش‌های مخصوصی مثل کروم، نیترید تیتانیوم و… قرار داده می‌شوند که مقاومت و دوام شفت را افزایش می‌دهد.

۶-قیمت
 قیمت شفت پمپ نیز یکی از عوامل مهم در خرید است.
باید قیمت شفت را با کیفیت و ویژگی‌های آن مقایسه کرده و به انسجام با بودجه‌ی خود انتخاب کنید.

۷- تامین‌کننده
 انتخاب تامین‌کننده از نظر قابلیت تولید و کیفیت نیز بسیار مهم است.
تامین‌کننده باید قادر باشد محصول با کیفیت و استاندارد را به مشتری ارائه دهد.

۸-گارانتی و خدمات پس از فروش
بررسی شرایط گارانتی و خدمات پس از فروش نیز مهم است تا در صورت وقوع مشکلات در آینده، به راحتی بتوانید به تامین‌کننده مراجعه کنید.
همچنین، پیشنهاد می‌شود قبل از خرید شفت پمپ، با کمک متخصصان و کارشناسان مرتبط در این زمینه مشورت کنید تا بهترین انتخاب را برای نیازهای خاص خود انجام دهید.