فولاد آلیاژی، نوعی فولاد است که علاوه بر کربن، با عناصر دیگری مانند منگنز، نیکل، کروم، مولیبدن، وانادیم، سیلسیوم و بور ترکیب می‌شود. این عناصر در ترکیب فولاد، وزنی بین ۱ تا ۵ درصد دارند. علاوه بر این، عناصری مانند آلومینیوم، کبالت، مس، سریم، نیوبیوم، تیتانیوم، تنگستن، قلع، روی، سرب و زیرکونیوم نیز می‌توانند در مقادیر کمتر در فولاد آلیاژی وجود داشته باشند.
وجود این عناصر اضافی در آلیاژ فولاد، خواص مکانیکی آن را به طور قابل توجهی تغییر می‌دهد. به طور کلی، فولادهای آلیاژی در مقایسه با فولادهای کربنی، مقاومت بیشتری در برابر نیروهای مکانیکی و حرارتی از خود نشان می‌دهند. به عنوان مثال، لوله مسی که از فولاد آلیاژی ساخته شده است، به دلیل وجود مس در ترکیب خود، در برابر خوردگی نیز مقاوم است.
افزودن آلیاژ ها به فولاد می‌ تواند خصوصیات فیزیکی و مکانیکی آن را بهبود بخشد و ویژگی‌ های مورد نیاز برای استفاده در برخی صنایع و کاربرد های خاص را فراهم کند.
برخی از عناصر آلیاژی معمولاً به فولاد اضافه می‌ شوند عبارتند از کروم، نیکل، مولیبدن، وانادیوم، منگنز، سیلیسیوم و آلومینیوم.
در بسیاری از صنایع استفاده می‌ شود، از جمله صنایع ساختمانی، خودرو سازی، هوافضا، صنایع دریایی، ابزار های برش و تراش، و صنایع نفت و گاز.
با تنوع آلیاژ ها و ترکیبات مختلف، فولاد آلیاژی می‌ تواند خواص گوناگونی داشته باشد و بر اساس نیاز های مختلف، می‌ توان آن را سفارشی سازی کرد.
فولاد های آلیاژی یک نوع فولاد است که با افزودن عناصر آلیاژی به آن تقویت و بهبود ویژگی های مختلف آن انجام می‌ شود.
این عناصر آلیاژی ممکن است شامل کروم، نیکل، منگنز، مولیبدن و وانادیوم باشد. فولاد آلیاژ دارای ویژگی های زیر است.

۱- مقاومت بالا
به دلیل حضور عناصر آلیاژ در ترکیب خود، مقاومت بالایی در برابر فشار، خمش و سایش دارد.

۲- سخت شدگی
افزودن عناصر آلیاژ به فولاد باعث افزایش سخت شدگی آن می‌ شود.
این ويژگي باعث مي‌ شود که فولاد قابليت تحمل بار های سنگین را داشته باشد.

۳- مقاومت در برابر خوردگي
حضور عنصر کروم در فولاد آلياژ باعث ايجاد لايه اکسيدی بر روی سطح فولاد می‌ شود که آن را در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاوم می‌ کند.

۴- قابليت جوشکاری
دارای قابليت جوشکاری بالایی است که به دليل وجود عناصر آلياژ، جوش به خوبی با فولاد اصلی ترکيب مي‌ شود.

۵- مقاومت در برابر حرارت
بعضی از دارای مقاومت بالای حرارتی هستند و در شرایط دمای بالا قابل استفاده هستند.

۶- قابليت تشکيل پذيری
به راحتي قابل تغيير شكل و تشكيل است و مي‌ توان با استفاده از روش های گوناگون، به شكل های مختلف آن را تولید کرد.
به طور کلی، فولاد آلیاژ به دليل وجود عنصر های آلیاژی دارای ویژگی های مکانیکی، فیزیکی و شيميایی و… هستند.
فولاد یکی از مهمترین فلزات است که به وسیله آهن و کربن تشکیل می‌شود.
آهن و کربن درصدهای مختلف به هم مخلوط شده و سپس با استفاده از فرآیندهای حرارتی و شیمیایی، فولاد تولید می‌شود.
فولاد به دلیل خواص فوق العاده‌ای که دارد، در صنایع مختلف از جمله ساختمان‌سازی، خودروسازی، صنعت دریایی، صنعت نفت و گاز، ابزارآلات و بسیاری از صنایع دیگر استفاده می‌شود.

انواع فولاد آلیاژی

فولاد یک آلیاژ آهن با کربن است که به دلیل خواص فیزیکی و مکانیکی برتر خود، در صنایع مختلف استفاده می‌ شود.
فولاد از طریق ترکیب آهن با کمتر از ۲٪ کربن و اضافه کردن عناصر دیگر مانند منگنز، نیکل، کروم و وانادیوم تولید می‌ شود.
این عناصر به فولاد خواص مختلف مانند سخت شدگی، قابلیت جوشکاری، مقاومت در برابر خوردگی و سایش را می‌ دهند.
فولاد به دلایل قابل توجه دارای استحکام بالا و قابل تغیر پذیر است و در صنایع ساختمان‌ سازی، خودرو سازی، الکترونیک، ساخت ابزار های برش و حفاری، لوازم خانگی و صنعت در همه جای جهان استفاده می‌ شود.
 به دلیل تنوع آلیاژ های قابل استفاده، در بسیاری از نوع‌ ها و گروه‌ های مختلف در دسته‌ بندی شده است.
در زیر به برخی از انواع رایج فولاد آلیاژی اشاره می‌ کنیم.

۱- فولاد آلیاژی کروم
این نوع فولاد با افزودن عنصر کروم به فولاد تولید می‌ شود.
فولاد آلیاژی کروم برای مقاومت در برابر خوردگی، مقاومت در برابر حرارت، سختی و استحکام بالا شناخته شده است.
نمونه‌ های معروف از این نوع فولاد شامل فولاد ضد زنگ استیل ضد زنگ و فولاد آلیاژی کروم-مولیبدن می‌ باشد.

۲- فولاد آلیاژی نیکل
افزودن نیکل به فولاد باعث افزایش مقاومت در برابر خوردگی و حرارت می‌ شود.
فولاد آلیاژی نیکل نیز در صنایعی که با شرایط سختی مواجه هستند، مورد استفاده قرار می‌ گیرد.
فولاد استنلس استیل یا Stainless Steel یکی از معروف‌ ترین نمونه‌ های فولاد آلیاژی نیکل می‌ باشد.

۳- فولاد آلیاژی مولیبدن
افزودن مولیبدن به فولاد، خواصی مانند مقاومت در برابر خوردگی، مقاومت در برابر حرارت و سختی را بهبود می‌ بخشد.
این نوع فولاد آلیاژی در صنایع پتروشیمی، هوافضا، خودرو سازی و ابزار های برش و تراش استفاده می‌ شود.

۴- فولاد آلیاژی وانادیوم
افزودن وانادیوم به فولاد، استحکام، سختی و مقاومت در برابر حرارت را افزایش می‌ دهد.
این نوع فولاد آلیاژی در صنایع مختلف از جمله خودرو سازی، صنعت ساختمان و ابزار های برش و تراش استفاده می‌ شود.

۵- فولاد آلیاژی منگنز
افزودن منگنز به فولاد می‌ تواند استحکام، سختی و مقاومت در برابر خوردگی را افزایش دهد.
این نوع فولاد آلیاژی منگنز برای ساخت قطعات خودرو، لوله‌ ها و سازه‌ های دریایی مورد استفاده قرار می‌ گیرد.
به طور کلی، هنگام انتخاب نوع فولاد آلیاژی، باید نیاز ها و متطلبات کاربرد خاص را در نظر داشته باشید و با توجه به خواص و ویژگی‌ های هر نوع فولاد، انتخاب مناسبی انجام دهید.

فولاد های کم‌ آلیاژ

نوعی فولاد هستند که در آن مقدار آلیاژ های اضافی به نسبت کمتری نسبت به فولاد آلیاژ استفاده می‌ شود.
آلیاژ های کم‌ آلیاژ معمولاً شامل عناصری مانند مس، کروم، نیکل، مولیبدن، وانادیوم و منگنز هستند.
این آلیاژ ها به صورت افزودنی به فولاد اضافه می‌ شوند تا خواص و عملکرد آن را بهبود بخشند.
با افزودن آلیاژ های کمتر به فولاد، می‌ توان خصوصیات مکانیکی و فیزیکی آن را کنترل کرد و بهبود بخشید.
برخی از خواص و مزایای استفاده از فولاد های کم‌ آلیاژ عبارتند از:

۱- استحکام بالا
می‌ توانند استحکام بالایی داشته باشند و مناسب برای استفاده در قطعاتی با باربری بالا و نیاز به استحکام بالا هستند.

۲- سختی
افزودن آلیاژ ها به فولاد می‌ تواند سختی آن را افزایش دهد و قابلیت مقاومت در برابر سایش و فشار را بهبود بخشد.

۳- مقاومت در برابر خوردگی
 آلیاژ های مختلف می‌ توانند مقاومت فولاد در برابر خوردگی را افزایش دهند و به آن در برابر زنگ زدگی و خوردگی عملکردی بهتر بدهند.

۴- مقاومت در برابر حرارت
 فولاد های کم‌ آلیاژ می‌ توانند دارای مقاومت در برابر حرارت بالا باشند و بتوانند در شرایط دمایی بالا به خوبی عمل کنند.

۵- عملکرد جوانه‌ زنی
فولاد های کم‌ آلیاژ می‌ توانند دارای عملکرد جوانه‌ زنی مناسبی باشند، به این معنی که در حین فرآیند های حرارتی می‌ توانند به سرعت سخت شوند و خواص مکانیکی بهتری داشته باشند.
فولاد های کم‌ آلیاژ در بسیاری از صنایع از جمله صنعت خودرو سازی، هوافضا، صنایع دریایی، صنایع ساختمانی و ابزار های برش و تراش استفاده می‌ شوند.
ترکیب دقیق آلیاژ ها و میزان استفاده آن ها بسته به نیاز ها و خواسته‌ های مشخص هر کاربرد و صنعت ممکن است متغیر باشد.
فولاد الیاژ یک نوع فولاد است که به طور عمده با اضافه کردن عناصر آلیاژی مانند کروم، نیکل، مولیبدن و وانادیوم تقویت می‌ شود.

این عناصر آلیاژی به فولاد خواص خاصی مانند مقاومت بالا در برابر خوردگی، سختی، قابلیت جوشکاری و مقاومت در برابر حرارت می‌ بخشند.
کاربرد های فولاد الیاژ در صنایع مختلف بسیار گسترده است.
به عنوان مثال:

۱- صنعت خودرو سازی
در تولید قطعات خودرو های سبک و سنگین استفاده می‌ شود.
این قطعات شامل جعبه دنده، شاسی، تیرآهن و رینگ هستند.

۲- صنعت هوافضا
فولاد الیاژ به دلایل قابل توجه از جمله سخت شدگي و سبكي مناسب برای ساخت قطعات هوا فضایي استفاده می‌ شود.
قطعاتی مانند توربین هواپیما، فن هواپیما و سیستم‌ های فضایی از این نوع فولاد ساخته می‌ شوند.

۳- صنعت نفت و گاز
فولاد الیاژ به دلایل مقاومت بالا در برابر خوردگی و حرارت، در ساخت لوله‌ های نفت و گاز استفاده می‌ شود.

۴- صنعت ساختمان
در ساخت سازه‌ های بزرگ و پل‌ های فلزی، فولاد الیاژ به عنوان ماده اصلی استفاده می‌ شود.
این نوع فولاد به دلایل قابل توجهي از جمله قابليت جذب ضربات و استحکام بالا تر مناسب برای کاربرد های سنگین است.

۵- صنعت ابزار دقیق
در تولید ابزار دقیق مانند چکش، پلاسکو، خط کش و … از فولاد الیاژ استفاده می‌ شود.

۶- صنعت خوردگی
فولاد الياغ علاوه بر مقاومت بالا در برابر خوردگی، در تولید قطعات مختلفی مورد استفاده قرار می‌ گیرد.